کمیسیون ماده 5 چیست؟
یکی از کمیسیون های مهم وابسته به شهرداری و موضوع ساخت و ساز کمیسیون ماده 5 است
وظیفه کمیسیون ماده 5
پس روشن شد که طرح های جامع در سطح وزرا به تصویب می رسند. اما طرح های تفصیلی طرح های استانی هستند و تصویب آن در کمیسیون ماده ۵ صورت می پذیرد. این کمیسیون بیشتر به نام شهرداری شناخته می‌شود. در صورتی که مرجع اصلی آن فراتر از شهرداری است.
کمیسیون ماده پنج در چهارچوب قوانین موضوعه ایران برای کلانشهر تهران و سایر شهرها جداگانه تشکیل می‌شود، این دو کمیسیون صرفاً از نظر موقعیت قرارگیری با یکدیگر تفاوت دارند و وظیفه آنها مشترک است.
دبیر کمیسیون ماده ۵ در سایر شهرها به جز تهران توسط استاندار تعیین می‌شود و دبیرخانه آن در ادارات راه و شهرسازی کنونی یا ادارات مسکن و شهرسازی قدیم قرار دارد.
وزیر راه و شهرسازی، وزیر کشور، وزیر نیرو، وزیر کشاورزی، وزیر صنعت، وزیر جهاد سازندگی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر علوم و تحقیقات، وزیر دفاع و پشتیبانی، رییس سازمان برنامه و بودجه، رییس سازمان حفاظت محیط زیست و یک نفر از کمیسیون راه و شهرسازی مجلس شورای اسلامی به پیشنهاد کمیسیون مذکور و به انتخاب مجلس به عنوان ناظر
ماده ۵ قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوب 22/11/51 و تبصره اصلاحی آن مصوب 25/9/1365 که در تاریخ 23/1/88 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده، چنین مقرر کرده است:
ماده 5
بررسی و تصویب طرح های تفصیلی شهری و تغییرات آنها در هر استان به‌وسیله کمیسیونی به ریاست استاندار (و در غیاب وی معاون عمرانی استانداری) و با عضویت:
شهردار
و نمایندگان وزارت مسکن و شهرسازی(راه و شهرسازی)،
وزارت جهاد کشاورزی
سازمان میراث فرهنگی(وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری)
همچنین رئیس شورای اسلامی شهر ذی‌ربط
نماینده سازمان نظام مهندسی استان(با تخصص معماری یا شهرسازی) بدون حق رأی انجام می‌شود.
تبصره 1.
بررسی‌های فنی این کمیسیون برعهده کارگروه (کمیته) فنی کمیسیون متشکل از نمایندگان کمیسیون و مشاور طرح تفصیلی شهر می‌باشد.
تبصره 2.
دبیرخانه کمیسیون در سازمان مسکن و شهرسازی(راه و شهرسازی) استان می‌باشد.
تبصره 3.
در مورد شهر تهران، معاونین ذی‌ربط وزراء مسکن و شهرسازی(راه و شهرسازی)، کشور، نیرو، جهادکشاورزی و معاونین رؤسای سازمان های حفاظت محیط زیست و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی(وزارت میراث فرهنگی ….) و شهردار تهران (رئیس کمیسیون) و همچنین رئیس شورای اسلامی شهر تهران بدون حق رأی، اعضاء کمیسیون می‌باشند. محل دبیرخانه این کمیسیون در شهرداری تهران خواهد بود.
جلسات کمیسیون با حضـور اکثریت اعضاء رسمـیت یافته و تصمیمات کمیسیون حداقل با چـهار رأی موافق معتبر است.
تبصره 4.
در صورت فقدان شورای اسلامی شهر در تهران، نماینده وزیر کشور و در سایر شهرها نماینده معرفی شده از سوی استاندار به جای رئیس شورای اسلامی شهر در کمیسیون ذی‌ربط شرکت خواهد نمود.
رییس کمیسیون ماده 5 کیست؟
ملاحظه می شود در همه استان ها ، استاندار ریاست کمیسیون را برعهده دارد و تهران یک استثنا است. در شهر تهران رییس کمیسیون ماده 5 ، شهردار خواهد بود. بنابراین در پایتخت، کمیسیون ماده 5 بیشتر با نام شهرداری شناخته می شود. همه مردم اساساً کمیسیون را مربوط به شهرداری می دانند.
در کمیسیون ماده 5 معمولاً تصمیماتی اتخاذ می شود که با تأثیرات جدی در وضعیت تراکم ساختمان ها و سطح اشغال و کاربری همراه است.
فرایند اقدام در کمیسیون ماده 5 شهرداری
بررسی و تصویب طرحهای تفصیلی شهری و تغییرات انها در هر استان درکمسیونی (با عنوان کمیسیون ماده 5) به ریاست استاندار و یا در غیاب وی معاون عمرانی ایشان و عضویت، اداره کل راه و شهرسازی ،سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، شهردارشهر مربوطه ، سازمان جهاد کشاورزی، و اعضاء بدون حق رای اعم از نماینده مهندس مشاور تهیه کننده طرح، رئیس شورای شهر مربوطه، سازمان محیط زیست ، نظام مهندسی استان، شرکت آب وفاضلاب، دفتر فنی استانداری و سایرین بر حسب نیاز انجام می گیرد.
اعضای کمیسیون ماده پنج در استان ها
– رییس جلسه : استاندار و یا معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری
– دبیرجلسه : مدیر کل راه و شهرسازی استان (دبیرخانه این کمیسیون مستقر در مدیریت شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی استان است.
– سایر اعضای دارای حق رای : شهردار شهر- مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی وگردشگری استان – رئیس سازمان جهاد کشاورزی
– سایر مدعوین (بدون حق رای) :مدیر کل دفتر فنی استانداری – رئیس شورای اسلامی شهر- رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان – مدیر کل حفاظت محیط زیست– مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب– مهندسین مشاور تهیه کننده طرح
اقدامات اساسی کمیسیون ماده 5 در استان ها
در هر استان طرح های تفصیلی شهری و تغییرات غیر اساسی آنها مربوط به هر شهر بررسی و تصویب می شود.
صورتجلسات در محل کمیسیون تنظیم و با رای اکثریت اعضاء به تصویب می رسند.
بر اساس ماده 51 آیین نامه نحوه بررسی و تصویب طرح های توسعه و عمران محلی، ناحیه ای، منطقه ای و ملی و مقررات شهرسازی و معماری کشور (اصلاح شده بر اساس مصوبه مورخ 19/2/84 شورایعالی) مصوب مورخ 12/10/78 هیات محترم وزیران، صورتجلسات حداکثر ظرف یک هفته توسط دبیرخانه ، برای اعضاء ارسال می گردد.
. موسسه توسعه گردشگری به واسطه توان فنی و اجرایی و مدیریتی میتواند در جهت اقدامات موثر در مبحث گردشگری در این کمیسیون تسهیلگری نماید
